Tescil Edilemeyen Markalar

Bir ticaret markasının aldatıcı olması, diğer tescilli markalar ile ilişkili olduğuna dair tüketicinin zihninde karışıklığa sebep olma ihtimali bulunması, ahlaka aykırı herhangi bir cisim veya kelime içermesi veya markanın sahip olduğu tasarım, cisim, şekil veya kelimenin kanuna aykırılık teşkil etmesi nedeniyle tescili mümkün değildir ve bu şekilde tescil edilen markalar yasal olmaz..

Ancak, her ne kadar benzer veya özdeş ticari markaların zihinlerde karışıklığa sebep olması ve aldatıcı olması nedeniyle tescil edilememesine karşın, başvuru sahibinin iyi niyetli olduğu ve tüketiciyi aldatmak veya diğer benzer markanın ününden yararlanma amacı gütmemesi halinde, diğer tüm koşullar dikkate alındığı zaman belli sınırlamalara bağlı olarak mahkeme veya mukayyitlik tescile izin verebilir. Bununla beraber, hizmet markaları tescil edilemez. Örneğin otelcilik, okul, banka, sigorta gibi hizmet sektöründe olan kuruluşların amblemlerinin tescil edilmesi yasal olarak mümkün değildir.

Tescilin Süresi

Bir ticaret markasının tescil süresi 7 yıldır. Her 7 yılda bir ilgili tüzükte belirtilen harçların ödenmesi koşuluyla tescil süresi uzayabilir. Tescilin süresi tamamen dolmadan son 3 ay içinde yenilenmelidir. Aksi halde yenilenme harcı daha yüksek olacağı gibi ticari marka tamamen zamanaşımına uğrayarak sicilden silinebilir. Ancak sicilin A kısmına tescil edilen ticari markanın tescili, hile veya diğer ihlâl koşulları varlığı söz konusu olmadıkça, tescil tarihinden itibaren 7 yılın dolması üzerine kesinleşir.

Tescilin Usulü

Ticari markaların tescili için müracaat sahibinin mukayyitliğe yazılı olarak başvurması gerekmektedir. Mukayyit müracaatı kabul edebilir, reddedebilir veya tescili belli koşullara bağlı olarak ve/veya sınırlandırmalara tabi biçimde kabul edebilir. Ayrıca mukayyit, alternatif yollara giderek müracaatı reddetmek yerine sicil A için yapılan bir müracaatı müracaat sahibinin rızası olması koşuluyla Sicilin B kısmına da kaydedebilir. Mukayyit, müracaatı reddetmesi halinde, müracaatta bulunan kişinin isteği üzerine kararının nedenlerini yazılı olarak müracaat sahibine bildirmek zorundadır. Mukayyitliğin kararından memnun olmayan müracaat sahibi, kararı mahkemeye istinaf edebilir.

Marka tescili için yapılan müracaatın gerek koşulsuz gerekse koşula bağlı olduğu durumlarda veya sınırlandırmalara tabi olarakkabul edilmesi halinde mukayyit, bu kabulü ilan ettirir ve ilan tarihinden itibaren belirtilen süre içerisinde herhangi bir kişi haklarının etkilendiği gerekçesiyle mukayyide itirazda bulunabilir. İtirazda bulunmak niyetinde olan kişi, mukayyide ihbar gönderir ve mukayyit de ona belirli bir süre sağlar. Bu süre içinde kişi itiraz nedenlerini gösteren bir beyannameyi mukayyide sunmak zorundadır aksi halde tescil gerçekleşir. İtiraz sunulduktan sonra, mukayyit taraflardan şahadet dinleyerek itirazı karara bağlar. Bu karar mahkemeye istinaf edilebilir. İtirazın başarılı olması durumunda, mukayyitliğe yapılan marka tescili geçersiz olur.

İçtihat prensiplerinde mukayitliğin marka tescili ile ilgili  kararlarına yapılan istinafın yüksek idare mahkemesine yapılması gerektiği belirtilmiştir çünkü kararın niteliğinin kamu hukuku sahasında bir karar olduğu hükme bağlanmıştır.[5]  K.K.T.C. Yüksek İdare Mahkemesi, bir kararında mukayyitliğin Starbucks isimli kahve şirketinin yaptığı itiraza rağmen yerel bir şirketin  “Frappechino” adlı markanın tesciline izin veren kararını,  “Frappuccino” adı ile birçok ülkede Starbucks şirketinin tescil ettiği markayı ihlal ettiği ve tüketicinin zihninde karışıklığa neden olduğu gerekçesiyle iptal etmiş ve yok hükmünde saymıştır.