Kıbrıs Cumhuriyeti ve KKTC'de Kripto Paraların Hukuki Durumu ve Düzenleyici Çerçeve

Kripto para birimi, merkezi olmayan, yani ne merkez bankası tarafından desteklenen ne de herhangi bir hükümet tarafından finanse edilen bir sanal para birimidir. Kripto para birimleri, işlemler için herhangi bir finansal kuruma bağlı olarak eşler arası borsalar aracılığıyla çalışır. Kripto para birimlerinin mekanizması hakkında daha fazla ayrıntıyı web sitemizde yer alan 'Kripto Para Nedir ve Geleneksel 'Para' Kavramından Ne Kadar Farklıdır' başlıklı makalemizde bulabilirsiniz.

Kripto para birimleri, daha hızlı işlemler, daha düşük işlem ücretleri ve belirli vergi avantajları dahil olmak üzere geleneksel para birimlerine göre belirli avantajlar ve ayni zamanda tüketicilere yeni kolaylıklar sağlıyorlar. Anonim doğası nedeniyle, tüzel kişiler veya şahıslar, geleneksel finansal sistemlerin müdahalesi olmadan fon transfer etmek için bu sistemi kullanabilirler. Öte yandan, kanun yapıcılara kara para aklama ve vergi kaçakçılığı konularında zorluklar sunarken, tüketiciler ve yatırımcılar için de belirli riskler oluşturuyor.

KKTC yasalarında kripto para birimiyle ilgili büyük bir boşluk bulunuyor, yani mevzuatta kesinlikle kripto para birimlerine bahsedilmiyor. Buna rağmen, birçok Bitcoin ve çeşitli kripto ticaret merkezleri KKTC'nin her yerinde kullanılabilir hale geliyor ve burada ticaret ve işlemlerin gerçekleşmesine izin veriyor. İş insanlarının neyi yapıp neyi yapamayacağına dair bir mevzuat olmadığı için KKTC makamları, iş insanlarının ve döviz bürolarının nelere izin verildiğini ve nelerin yasak olduğunu belirleyemiyor. Mevzuatın sürekli gelişen dijital dünyaya uyum sağlayacak şekilde güncellenmesi için büyük bir çabanın olmaması ise daha da ilginç bir durum yaratıyor.

Çok fazla zaman ve emek gerektirecek köklü değişiklikler yapmadan küresel standartlara uyum için atılabilecek bazı adımlar olduğuna inanıyorum. KKTC Bankacılık Kanunu'nun ilk tanımlar bölümünde 'para' tanımı yapılmamaktadır. Kanuna 'para' kavramını ekleyen ve kripto para birimini bir para biçimi olarak tanımlayan potansiyel bir yasal reform, şüphesiz kripto para birimini parasal işlemleri yöneten düzenleyici çerçeveye yerleştirecektir. Öte yandan, kripto para birimlerinin en belirgin niteliği banka veya kurum olmadan merkezi olmayan operasyonları olduğunda, kripto para birimlerini Bankacılık Kanunu'na dahil etmenin ne kadar akıllıca olacağı şüphelidir. Merkezi olmayan yapısı nedeniyle, kripto para birimini Bankacılık Yasasına dahil etmek yerine bir Yatırım Yasası oluşturmak daha akıllıca olabilir. Bu yeni yasal araç, hem geleneksel yatırım biçimlerini kapsayacak hem de dijital para birimlerine yatırım yapmak gibi yeni yatırım modelleri için yasal bir dayanak sağlayacak şekilde yapılabilir. Böyle bir yasa, şu an için KKTC için çok gerçekçi görünmese de, mevzuat yoluyla yeni para biçimlerinin kamusal alana getirilmesi olasılığını gösteriyor. Sonuç olarak, Kuzey Kıbrıs'ta herhangi bir yasal çerçeve bulunmuyor, bu da Kuzey Kıbrıs'ı hem bir altın yıldız hem de kripto yatırımı alanında yüksek riskli bir girişim haline getiriyor.

Kıbrıs Cumhuriyeti'nde de kripto para birimlerini yöneten ayrı bir yasal araç bulunmuyor. Ancak, kripto para birimleri finansal araçlar olarak algılanırlar ve Kıbrıs Yatırım Yasası kapsamında oldukları söylenir. Kıbrıs Merkez Bankası'nın konuyla ilgili açıklaması, “Bitcoin yasadışı değildir, aynı zamanda kontrole veya düzenlemeye de tabi değildir” şeklindeydi. Dolayısıyla Kıbrıs'ta Bitcoin almanın, Bitcoin madenciliği yapmanın ve takas etmenin yasal olduğunu söyleyebiliriz. Şu anda Kıbrıs'ta kripto ticareti, genel medeni hukukun sağladığı kurallara bağlıdır.

Çoğunlukla Bitcoin olmak üzere kripto para birimleri, şimdiden güvenlik kuvvetlerinin, yasa koyucuların, düzenleyicilerin ve vergi makamlarının dikkatini çekti. Halihazırda mevcut düzenleyici çerçevelere nasıl sığdırabileceklerini anlamaya çalışıyorlar. Bununla birlikte, mevcut yasal sistem yeterince olgunlaşmamış veya sanal para biçimlerini yönetmek için uyarlanmamış olabileceğinden, yetkilileri endişelendirmeye devam ediyor. Şu anda Kıbrıs'ta, belirli mevzuatı olmayan çoğu ülkede olduğu gibi, Bitcoin faaliyetlerinin yasallığı, onunla ne yaptığınıza bağlıdır; yasa dışı bir şey için ticaret yapmıyorsanız, yalnızca Bitcoin ticaret yapmak yasaları çiğnemiş sayılmaz.

Kıbrıs'ta, Yatırım Yasası kapsamında, yatırımla ilgili hizmetlerin yetkilendirilmesini gerektiren düzenleyici araçlar bulunuyor. Ancak belirtildiği gibi, bu tür bir yatırımı yöneten kriptoya özgü düzenleyici araçlar bulunmuyor. Bu özel düzenleme eksikliğine rağmen, Kıbrıs Merkez Bankası, sanal para birimleriyle ilgili yatırım faaliyetlerinin de yasaya uygun olarak lisanslanması gerektiğini iddia ediyor. Bu nedenle, kripto para birimi ticareti yapan iş insanlarının ve ICO organizatörlerinin geçerli olduğu durumlarda mevcut düzenleyici çerçeveye uymaları bekleniyor.

Kıbrıs, çeşitli teknoloji şirketlerinin üye olduğu bir İnovasyon Merkezi oluşturdu. Bu şirketler arasında dijital para yatırımları olan blockchain kullanıcısı finansal varlık şirketleri bulunuyor. Bu merkezin amacı, düzenleyici makamların kripto ticaretine uygun düzenlemeler üzerinde çalışabilmesi için düzenleyiciler ve yatırımcılar arasındaki bağlantıyı kolaylaştırıyor. Amaç, teknoloji ve finans firmalarını desteklerken yatırımcıları koruyan düzenlenmiş bir finansal ekosistem oluşturmaktır. Kıbrıs parasal düzenleme kurumu olan CySEC kripto ticareti için düzenleyici bir çerçeve oluşturmada öncülük yapıyor ve şu anda bu çerçeveyi oluşturmak için teknik, yasal ve idari yönleri araştırıyor. Ancak bu amaç henüz tartışma aşamasındadır.

Hem KKTC'de hem de Kıbrıs Cumhuriyeti'nde yetkililerin taşıdığı en önemli endişe konusu, vergi sorunları ve potansiyel kara para aklama riskidir. Bunun nedeni, kripto para biriminin anonim ve merkezi olmayan doğası ve Hükümetler tarafından denetlenebilecek bir finansal aracı olmamasıdır. Bu tür bir teknolojik gelişme var olmaya devam edecek; bu nedenle, kripto ticaretini yasal platformlardan dışlamak ve böylece suç faaliyetleri için cazip hale getirmek yerine, bu yenilikle işbirliği yapmanın bir yolunu bulmak en akıllıca eylem şekli olacak. Sonuç olarak, çoğu ülke gibi KKTC için de en akıllıca hareketin, dijital para birimlerinin varlığını tanımak ve hükümetler ve kriptoya özel mevzuat hazırlayana kadar onu mevcut mevzuata dahil etmek olacağına inanıyorum.